|
KATRÚ
Supongamos el caso que me regalaras hoy un presente;
pasado un año yo también te daré un presente igualmente bueno;
entonces nos diremos Katrú el uno al otro.
Para siempre se llamarán Katrú el uno al otro
cuando se han hecho el regalo mutuamente las dos personas.
Costumbre mapuche
JARDÍN DE GENTE
La felicidad
son esas cuatro palabras
que Julián
tira al mundo
para que empiecen a volar
Mi vieja va a cumplir setenta
entre tejo
nietos
y las tortas fritas
que tanto le gustan a Nelson
mi viejo descansa
hace una eternidad
bajo la tierra
tenia razón
Heráclito
nunca nos mojamos
dos veces en el mismo río
sobre todo
a esta altura de la vida
en que las cosas
suceden
a la velocidad de un hijo
Yo trabajaba a una cuadra
de tu casa
y andaba haciendo repartos
en una camioneta roja
vos tenías ocho años
(diez menos)
seguramente te habré cruzado
mil veces en la esquina
con tu pelo trenza
y tu mirada azul
juntando recuerdos
a la hora de la merienda
hoy dormimos en la misma cama
y nos amamos
y todo parece
ese final cursi de las películas viejas
mientras nuestro hijo
camina por la misma vereda
juntando otros recuerdos
a la hora de la merienda
Casi todos
los días paso por la esquina
de Moreno
donde Cobián
escribió "la casita de mis viejos"
mi hermano
haciendo de las suyas
vuela en el ruedo
los acordes de pichuco
y sus quejas de bandoneón
apenas dos destellos
de esa luz
que se gestó
en otro tiempo y otro lugar
dos gotas
de la magia de Buenos Aires
sobre esta ciudad
sin arrabal
INTENTO
(a mi viejo)
Un día se fue
y dejó una ausencia
grande como el mundo
larga como un siglo
se fue y lo seguí
pero mi camino
iba por otra vereda
y le dije que lo quería
lo de siempre
lo de nunca
lo que pude
esperando que al menos
en la otra vereda se escuchen
los ausentes
Diez años sin fumar
la nicotina escribe
de nuevo sobre los pulmones
ladran libros desordenados
música de insomnio
pienso que pensarás
bajo la ducha
a minutos nomás
de los juegos del deseo
mientras un hijo duerme
en la otra pieza
y el otro
es parte del agua
de tu vientre
La canción sigue siendo la misma
cantaban los zeppelín
en el trasnoche del Rossini
yo hacía mis primeras armas
en el amor
y aprendía estoicismo práctico
frente al Penna
en la garita de la 514
4 grados bajo cero pm
ella tenía ojos claros
y jurábamos encontrarnos
en el futuro
fecha y hora
un día pasara lo que pasase
hoy probablemente tendrá hijos
o algún divorcio a cuenta
de la cara que se merece
al Rossini ya lo reciclaron
y yo apenas me acuerdo de la fecha de mi cumpleaños
.
Me encanta volver
a mi pueblo
de tanto en tanto
ir a la chacra a ver a la Brígida
criando hijos de hijos
y haciendo milagros a la hora de la comida
y sentarme con
el tío más sabio del planeta
a enturbiarnos los ojos
de tintos y nostalgias
allí el tiempo
es un manzano
a la orilla de una acequia
y el olor de la tierra
tiene el aroma de la infancia
tiene nombres
que hablan del otro lado de la lluvia
nombres
que vuelven desde el costado feliz de la vida
tibios nombres
que me enseñaron a amar
Las golondrinas de plaza de Mayo
volaban en el viejo Winco
de la casa de Sergio
afuera terminaba
una guerra absurda
y madres giraban
sobre nombres ausentes
su cuota de justicia
tuvimos suerte
los que como yo
veníamos de lugares
donde nunca pasa nada
la historia la escriben
los que ganan
cantaba Nebbia
en la otra historia
nosotros
crecimos con el miedo
en los ojos y las alas
y tuvimos
que aprender
a respirar un poco de fe
para poder vivir
sobre los libros de la buena memoria
llevamos escrito
como el anillo del capitán Beto
un signo
del alma
El club de los corazones solitarios
de la calle Irigoyen 978 2do A
cerró sus puertas
cuando me mudé de barrio
y de mujer
el tren nocturno daba las 11 pm
y volvíamos de la ciudad
a sacudirnos la soledad
en un tinto dudoso
en el aire
jazz del mejor
humo
y compartir
historias de desencuentros
el Martín se fue a vivir con Mariel
Darío estudia contrabajo
en el conservatorio
a Mario lo escucho en la cortina de la radio
y el Hujes eligió el mar
allá en el sur
de esa época
la costumbre de la puerta abierta
y un plato de más
por si alguien cae con un sueño
a la hora de la ternura
y el abrazo
Ayer nomás
Sanyu cantaba canciones de Silvio
vos robabas boinas
a libros de Neruda
y el Martín y yo moríamos
en un mano a mano de ginebra
en algún viernes de guitarreadas en el club
la ciudad
era una rayuela de Cortázar
que empezaba en el parque de Mayo
y terminaba
en los mates de madre en casa de las Varela
aprendíamos
que la vida es una moneda
de buenos amigos
de tibios momentos
donde cargar las pilas de los sueños
y escondernos de los ojos de la soledad
hoy cumplís años
el nuevo siglo
se llevó la Nelly
nos regaló hijos
lo de siempre
una de sueños y otra de sal
en el mismo estereo gastado
fito que empuja
y dale alegría
alegría a mi corazón
Esa mujer
apareció una tarde
de ojos anclados en la lluvia
se descalzó el abrigo
el otoño, la mirada
camino hacia mí como a la muerte
o la esperanza
dijo cosas
que siempre guardaré
en los muelles de la memoria
vino a enseñarme
la magnitud de un beso
la eternidad
que hay en el salto de arriesgar en el otro
esa mujer
llevaba un puerto
atravesado en la nostalgia
una herida de sal mordiéndole la infancia
y cuando dijo amor
de sus ojos
llovió todo el mar
DEBES CREER EN LA PRIMAVERA
Suena Bill Evans en el piano
como en los viejos tiempos
de la calle Chile
algún poema
roba besos
escribe
duerme sobre las notas de la nostalgia
urge una guitarra
una mujer
se desviste a la sombra de un libro
veinte años no es nada
hoy crecer
es ser feliz de otra manera
tócala de nuevo Bill...
Estarás descansando
detrás de la pequeña iglesia
allá en tu Galicia
recuerdo cuando
me contaste que por esa ventana
se fue mi abuelo
para nunca regresar
tenías ochenta largos
los ojos llenos de recuerdos
y el mismo oficio que tu hermano ausente:
una vida dedicada a parir la tierra
y esperar la lluvia
los hijos
los sueños
y el plato caliente para abrigar el cansancio
te di un abrazo
con toda la memoria de la sangre
me regalaste
un puñado de monedas para el viaje
y me dijiste
hasta siempre
temblando un cigarrillo
debe ser duro
decir adiós dos veces
CARMELA
Yo aprendo por vos
de plantas y flores
busco donde hacen
el mejor pan casero
y hago un minuto de silencio
en las telenovelas
mientras estás a tres metros de tierra
de todo lo que amabas
un ángel con tu rostro
me visita en los sueños
algún día tendrán
que devolverme
toda tu ternura
Cuatro años, colo
que sos
una memoria rota
en el otro lado del planeta
Julián crece
y no te conoce
Lucia crece
y no me conoce
el outlook express
es la mentira
más grande del mundo
cuatro años, hermano
es algo más que una ausencia:
es casi una derrota
en la mesa
hay un tinto que tiembla
MÚSICA DE OTOÑO
PUNTO DE PARTIDA
Una vez
nada más
es necesario
que duela el olvido
o se caiga
en las manos
de la derrota
una vez
nada más
para empezar
a comprender
la vida
Decir no es más
que un soplo
un tiempo
robado al silencio
y que el silencio
siempre
se encarga de perdonar
con el olvido
CASTIGO
Quiso salvarse solo
sin esto
sin aquello
sin cada nombre
sin cada alegría
sin cada dolor repartido
pudo salvarse solo
hoy, la ausencia del resto
lo condena
OTOÑO
Llora el otoño
en la hojarasca,
las hojas caídas serán tiempo
en la memoria
de las estaciones
las esquinas
se mueren de amarillo
roba algún perro
el hambre dispersado
y busca
entre la multitud de árboles
el vacío de un amo inexistente
cae la tarde y alguien pasa
con una soledad
cubriéndole el silencio
los pájaros vuelan con su fe de siglo
en la eternidad del aire
de pronto
alguien
es alguien en la vereda
y con su escoba
de ordenar las estaciones
barre el otoño
y este poema
PREGUNTAS AL OTOÑO
Hará la piedra
su lágrima
su propia soledad
su palabra fría
exacta
será su ser
una herida
donde también sangre Dios
la duda y el castigo?
Será
la
nada
la
soledad
de
la
soledad?
Dígale adiós
a la palabra nunca
con una mujer
con un hijo
con nombres
que hablen el idioma de su piel
plántele un árbol
una guitarra
un sueño
asesínela de un susto
de ternura
no tenga miedo,
de eso se trata:
abrir un camino
donde ya no pueda decir
esto es mío
verá de que manera
se le agregan
las sílabas
y nunca
(de a poquito)
se puede convertir
en NUNCA SE SABE
Polvo enamorado
Quevedo
Regresar a la rueda del tiempo
desnudo de la lágrima
y el enigma
con la única certeza de haber sido
sueños en la sangre
y al final nombres olvidados de la sombra
silencio puro
polvo enamorado
nada enamorada
Soy silencio
si es que pensar es callarse
si es que nadie puede oír
la invisible escritura
de la memoria
LOS ÁRBOLES
Los árboles
no saben de fechas
no lloran las ausencias
de sus frutos
aman al sol
la lluvia
el aire
acarician la tierra
con su cabellera de raíces
y tienen por oficio
ser madriguera de los pájaros
confesores del viento
con un puñal de tiempo
derriban la nada
pero callan el secreto de la vida
así es como los árboles
explican su sabiduría
DE LO EFIMERO
Una canción
se ha perdido
en la arena
una canción
no ha dejado rastros
una canción
que hablaba
de la eternidad
A veces
me sucede
que el cansancio
de lo cotidiano
es más grande
que la esperanza
y tus ojos son el cielo
que no tengo
y mi soledad
es un paso
entre la nada
y tu nombre
Amo esos momentos
en que el silencio
se apiada de los nombres
y por no llorar
o por llover ausencias
echa a volar un pájaro
que ya no le caben alas
en la jaula de la nostalgia
FIDELIDADES
La rosa
con sus cotidianos
trabajos
de amar
los mediodías
amarlos
hasta que la muerte
los separe
Hay
hombres
que
se
hacen
corazón
y
se
d
e
r
r
a
m
a
n
LA PRIMAVERA PERSEGUIDA
Vos decís amor al caminar
sonreís y decís amor
tocas amor con los dedos
amenazás
al cielo de amor,
amor,
amor
yo necesito cargar con las palabras
apuntarme
las traidoras
en el medio del pecho
agonizar de tus labios
volarme la tapa de los ojos con tu desnudez
hasta que las silabas
beben de tu piel
y muerden la derrota
EL AUSENTE
Se nubló de esquina
como un pájaro
y como un pájaro
rodó en la tarde
hasta que el cielo
se subió
por sus alas
dijo:
quien no ha visto
los ojos de la lluvia
no merece su tristeza
y se fue
a la soledad
herido
de su propio
desencuentro,
mientras la ciudad
amenazaba
con su puñal de horarios
rostros
números
calles
tocadas por la prisa
LA PRIMAVERA PERSEGUIDA
Caían sobre tus ojos
los últimos fríos
el tiempo era una imagen
de fotos amarillas
regresando rostros del pasado
hablábamos de lo posible
y una ausencia se notaba en tus manos
las miradas nos salvan -decían tus gestos-
así
enajenada de sol
bordeando una tristeza
lloraste como la tarde
una lluvia de adioses
hasta quedarte dormida
entre la luna y la nostalgia
Había una vez
un hombre que quería morir
y se clavó una mujer en el pecho
y dijo más
más
más
entonces se arrojó a los precipicios
y en vez de caer aprendió a volar
y a saludar
en el idioma de los pájaros
y dijo más
más
más
otro día
se cortó las venas
y de su brazo creció un charco
y un río y un mar
y se fue a navegar otros países
hasta que por casualidad
descubrió que el mundo
era redondo
como las mujeres que van a parir
como esos ojos
que le miraban del lado aquel de la nostalgia
redondo como las vueltas que tiene la vida
para mostrarle que a veces morir
es como el amor
CRIMEN
Un día me tiré
bajo sus piernas
como quien se arroja
al tren
a la guerra
o a esas cosas
que no tienen regreso
Sucedió que morí
(lo previsto)
que morí tanto
que ya ni la muerte
pudo distraerme
de todos sus retratos
En este amor momento
de tarde apielada
de soledad silencio
en este soplo luna
de espera entristecida
mis ojos lamentos
te buscan
ausenciando
nuestro hermoso tiempo
de acariciar palabras
GRAFFITI
Soy una piel que espera
en la estación
de la
tarde
que tu ternura
llege a horario
LA ESTATUA VIVIENTE
Ella tiene
el color que muestra la luna
cuando los amantes
le mienten a los astros
el silencio gira
sobre la belleza inmóvil de su cuerpo
sus manos tocan
en el aire música de sueños
ya no importa si el que mira
es un niño
o un ángel
nada es igual: el misterio
dibuja símbolos sobre su rostro,
el tiempo olvida su oficio,
sólo el milagro
la luz de la ternura
la eternidad dormida sobre el gesto
ya el corazón es flor o pájaro:
el ojo
una foto perdida para siempre
en la memoria del asombro
LA MUJER DEL POETA
La mujer del poeta
esconde su sombra en algún lugar
de la noche
su poder está en sus ojos cerrados
en su isla de besos apretados
lo que oculta asoma por su piel:
su cuerpo es todos los cuerpos
su voz es todos los pájaros
el poeta lo sabe
y por eso busca ese otro mar
que hay en su sangre
allí hay un origen
una sed
un sacrificio
allí empieza la verdad
su crimen de luz en el misterio
lo demás, rituales conocidos:
gemidos llenos de plenitud y deseo
sábanas desordenadas
las voces tibias regresando al tiempo intacto
ella que se duerme
abrigadísima de sus palabras
CONSUELO
Todo el amor que me diste
lo traigo puesto
entre gesto y gesto
entre deseo y deseo
en la canción que canto
el amor que me diste
lo tengo guardado
entre recuerdo y recuerdo
lo desvisto
lo acaricio
y lo pinto
con tinta de nostalgia
después cuando está presentable
nos sentamos
en la vereda
a esperar que regreses
El café enfriándose
el vidrio
y del otro lado
la lluvia
del otro lado
vos
jugando
a ver quien moja más
EL EXTRAÑO
Solíamos reunirnos
a veces en la plaza
sólo palabras simples
nada en común
ni nombres ni sueños
ni viejas heridas de lo mismo
yo amaba su compañía
su manera de mirar los árboles y el cielo
y sobre todo
como sus manos
buscaban el aire
en los silencios de la tarde
un día lo vi irse
definitivamente:
le discutí a muerte
su presunta sabiduría acerca de los pájaros
se me nublaron los ojos
y vi entonces
como sus manos tomaban forma distinta
mientras se alejaba
en el más hermoso vuelo
que yo jamás
hubiese imaginado
Atrevidísimo sol
que acariciás la que amo
la lastimás de luz
la encendés
como a un rostro el asombro
como a dos pechos el amor
como a las tardes las heridas del ocaso
apalomado sol
pájaro terrible
yo también la amo:
mientras dormís
le abro el alma a tajos de la noche
la crucifico en la vía Láctea
la eternizo en el deseo
Algo habrá que aprender
de las palomas:
la libertad del vuelo
la manera simple de amarse con miradas
esa facilidad para el aire
en medio de nuestra condición terrestre
habrá que encontrar
un idioma de nubes
para decirles lo necesario de su símbolo
para que traigan
más seguido
un sueño de paz bajo las alas
|
KATRÚ
Laten we veronderstellen dat je me vandaag een geschenk aanbiedt,
na een jaar zal ook ik jou een even mooi geschenk geven;
dan zullen we Katrú zeggen tegen elkaar.
Als twee personen elkaar wederzijds een geschenk
hebben gegeven zullen ze elkaar voor altijd Katrú noemen.
Mapuche gebruik
TUIN DER MENSEN
Het geluk bestaat
uit deze vier woorden
die Julián
de wereld in gooit
opdat ze beginnen te vliegen
Mijn moeder gaat zeventig worden
tussen petanque
kleinkinderen
en tortas fritas
die Nelson zo bijzonder graag eet
mijn vader rust
al een eeuwigheid
onder de grond
Heraclitus
heeft gelijk
we maken ons nooit twee keer nat
in dezelfde rivier
vooral niet
op deze levenshoogte
waar de dingen
gebeuren
met de snelheid van een zoon
Noten:
Tejo: is een spel dat gelijkt op petanque.
Torta frita: een gebak tussen pannenkoek en oliebol; het wordt gemaakt
van een deeg met gist, het rijst dus meer dan pannenkoek. Hier verwijst het gebak
ook naar de sfeer, in Argentinië is het de gewoonte op regendagen deze lekkernij
klaar te maken.
Ik werkte aan een stal
van je huis
en bracht bestellingen rond
in een rode bestelwagen
jij was acht jaar
(tien minder)
zeker duizend keer zal ik aan de hoek
langs jou zijn voorbijgekomen
met je haarvlechten
en je blauwe blik
terwijl je rond de tijd van het tussendoortje
herinneringen aan het verzamelen was
nu slapen we in hetzelfde bed
en vrijen
en alles gelijkt
op het nuffige slot van die oude films
terwijl onze zoon
langs dezelfde landweg wandelt
terwijl hij rond de tijd van het tussendoortje
andere herinneringen aan het verzamelen is
Bijna alle dagen
kom ik voorbij de hoek
in Moreno
waar Cobián
"la casita de mis viejos" schreef
mijn broer
die met zijn zaken bezig was
jaagt in de omgeving
de akkoorden van Pichuco
en zijn klachten op bandoneon de lucht in
nauwelijks twee vonken
van dat licht
dat ontstond
in een andere tijd en op een andere plaats
twee druppels
magie van Buenos Aires
over deze stad
zonder sloppenwijk
Noten:
Moreno is een wijk in Buenos Aires.
La casita de mis viejos (het huisje van mijn ouders) is de bekendste tango
van Juan Carlos Cobián, één van de grote tangocomponisten.
Pichuco en El Gordo waren de bijnamen van tangomusicus Anibal Troilo.
POGING
(voor mijn vader)
Op een dag ging hij heen
en liet afwezigheid na
groot gelijk de wereld
lang gelijk een eeuw
hij ging en ik volgde hem
maar mijn weg
liep langs een ander pad
en ik zei hem dat ik hem liefhad
de dingen van altijd
de dingen van nooit
de dingen die ik kon
in de hoop dat op het andere pad
tenminste zou worden geluisterd
naar de afwezigen
Tien jaar zonder roken
de nicotine schrijft
opnieuw op de longen
wanordelijke boeken blaffen
slapeloosheidsmuziek
ik denk dat je onder de douche
zult denken
aan minuten nauwelijks
van de begeertespelletjes
terwijl in de andere kamer
een zoon slaapt
en de andere
deel uitmaakt van het water
in je buik
The song remains the same
zongen de zeppelins
in de nanacht in de Rossini
ik zette mijn eerste stappen
in de liefde
en leerde praktisch stoïcisme
; tegenover het Penna
in het wachthuisje van de 514
4 graden onder nul p.m.
zij had heldere ogen
en we zwoeren elkaar in de toekomst
te ontmoeten
datum en uur
zekere dag er mocht komen wat komt
ze zal wel kinderen hebben vandaag
of met een echtscheiding zitten op kosten
van het gezicht dat ze verdient
de Rossini werd al gerenoveerd
en ik herinner me amper de datum van mijn verjaardag
Noten:
Rossini was de naam van een filmzaal in Buenos Aires waar in de nanacht
(d.w.z. de vroege uurtjes) pop- of rockgroepen optraden.
de zeppelins: Led Zeppelin en zijn groep
Penna: algemeen ziekenhuis in Buenos Aires
514: het stadsbusje dat Buenos Aires doorkruiste
p.m.: is hier een poëtische vrijheid, een grapje.
Het verrukt mij om nu en dan
naar mijn dorp
terug te keren
om naar de boerderij te gaan om Brígida te ontmoeten
die kinderen van kinderen aan het grootbrengen is
en wonderen aan het verrichten op het etensuur
en gaan zitten bij
de meest wijze oom van de planeet
om onze ogen troebel te laten worden
van rode wijn en vlagen heimwee
daar is de tijd
een appelboom
op de oever van een bevloeiingskanaal
en de geur van de aarde
draagt het aroma van de kinderjaren
draagt namen
die spreken over de andere kant van de regen
namen
die terugkeren uit de gelukkige zijkant van het leven
zachte namen
die mij het liefhebben onderwezen
De zwaluwen van Plaza de Mayo
vlogen rond in de oude platenspeler
bij Sergio thuis
buiten eindigde
een absurde oorlog
en moeders draaiden
over afwezige namen
hun aandeel in gerechtigheid
wij hadden geluk
degenen die als ik
van plekken kwamen
waar nooit wat gebeurt
geschiedenis schrijven
degenen die winnen
zong Nebbia
in de andere geschiedenis
groeiden
wij op met angst
in de ogen en in de vleugels
en moesten
een beetje
vertrouwen leren ademen
om te kunnen leven
gelijk de ring van kapitein Beto
dragen wij zwart op wit
in de boeken van het goede geheugen
een teken mee
van onze ziel
Noten:
Las golondrinas de Plaza de Mayo: het lied dat over vrijheid spreekt
en daardoor zinspeelt op de 30.000 verdwenen mensen waarvoor de
moeders elke donderdag op dit plein samenkomen.
Sergio: vriend van de auteur.
Winco: is in feite een merknaam.
Nebbia: één van de vele zangers. In één van zijn liederen staat dat de
geschiedenis geschreven wordt door de overwinnaars; dus bestaat er
een andere geschiedenis.
El anillo del capitán Beto: lied over een ring die immuun maakt voor
gevaar maar niet voor droefheid; de ring draagt als inscriptie een teken
van de ziel.
De club van de eenzame harten
in de Irigoyenstraat 978 2° A
sloot zijn deuren
toen ik van wijk wisselde
en van vrouw
de nachttrein zei dat het 11 p.m. was
en we keerden uit de stad terug
om bij een twijfelachtige wijn de eenzaamheid
van ons af te schudden
in de lucht
jazz van de beste
rook
en samen verhaaltjes delen
van tegenvallende ontmoetingen
Martin ging samenwonen met Mariel
Darío studeerde contrabas
in het conservatorium
naar Mario luister ik in de herkenningsmelodie op de radio
en Hujes verkoos de zee
ergens in het zuiden
uit die tijd stamt
de gewoonte van de open deur
en een bord meer
mocht iemand met een droom binnenvallen
op het moment van de tederheid
en de omhelzing
Gisteren nog
zong Sanyu liederen van Silvio
jij roofde mutsen
uit de boeken van Neruda
en Martín en ik stierven
in een rechtstreeks jeneverduel
op een of andere vrijdag met gitarenbijeenkomst in de club
de stad
was een hinkelspel van Cortázar
dat begon in het parque de Mayo
en eindigde
in de maté's van moeder in het huis van de Varela's
we leerden
dat het leven een muntstuk is
met goede vrienden
met zoele momenten
waar we de batterijen van de dromen opladen
en ons verbergen voor de ogen van de eenzaamheid
vandaag verjaar je
de nieuwe eeuw
ontnam ons Nelly
gaf ons zonen
de dingen van altijd
een van dromen en een van tranen
op dezelfde versleten stereo-installatie
Fito die doorduwt
en geef mij vreugde
vreugde voor mijn hart
Noten:
Sanyu: één van de vrienden van de auteur.
Silvio: bedoeld is Silvio Rodriguez, bekend zanger.
Jij roofde mutsen: zinspeling op de revolutionaire mode om een muts te
dragen, cfr. Neruda, Che Guevara.
De stad was een hinkelspel van Cortázar: zinspeling op de bekende roman
van Julio Cortázar: Rayuela (Het hinkelspel)
De Varela's: de dochters Varela die vaak feestjes organiseerden. Nelly is
hun moeder die betrekkelijk jong overleed.
La vida es una moneda: ( het leven is een muntstuk) was een bekend lied
van de troubadour Juan Carlos Baglietto.
una de sueños y otra de sal: eigenlijk onvertaalbare zinspeling op de
zegswijze: una de arena y otra de cal (de goede en de kwade kant).
Naast sueños (dromen) staat sal (zout) voor tranen.
Fito: Fito Paez, populaire zanger in Argentinië
Dale alegría...: het lied dat door duizenden Argentijnse voetbalsupporters
wordt gezongen.
Die vrouw
verscheen op een middag
met ogen in de regen geankerd
ze trok haar schoenen uit, haar jas
de herfst, de blik
onderweg naar mij zoals naar de dood
of de hoop
zei ze dingen
die ik altijd zal bewaren
op de aanlegkades van mijn geheugen
ze kwam om mij de grootheid
van een zoen te leren
de eeuwigheid
die ligt in de sprong die je moet wagen in de ander
die vrouw
had een haven mee
die door heimwee was doorsneden
een zoutwonde die inbeet in haar kinderjaren
en als ze liefde zei
regende uit
haar ogen heel de zee
JE MOET IN DE LENTE GELOVEN
Bill Evans klinkt op de piano
gelijk in de oude tijden
van de Chilestraat
een of ander gedicht
steelt zoenen
het schrijft
het slaapt op de noten van het heimwee
hij dringt aan op een gitaar
een vrouw
ontkleedt zich in de schaduw van een boek
twintig jaar is niet niks
nu opgroeien
is gelukkig zijn op een andere manier
speel het opnieuw Bill
Noten:
Je moet in de lente geloven: bedoeld is de titel You must believe
in Spring van Bill Evans.
Calle Chile - Chilestraat: straat in Buenos Aires waar de dichter
destijds woonde.
Veinte años no es nada: tango (en Spaanse film uit 2005).
Je zult aan het rusten zijn
achter de kleine kerk
ginder in je Galicië
ik herinner me toen
je me vertelde dat mijn grootvader
door dat raam wegging
om nooit terug te keren
je was ruim tachtig
je had je ogen vol herinneringen
en hetzelfde beroep als je afwezige broer:
een leven gewijd aan het baren van grond
en het wachten op regen
op kinderen
op dromen
en op de warme schotel om de vermoeidheid op te vangen
ik omarmde je
met alle herinnering van mijn bloed
je schonk me
een handvol munten voor de reis
en zei me
tot ziens voor altijd
met trillende sigaret
het moet hard zijn
om tweemaal vaarwel te zeggen
Noot:
De grootvader van de auteur woonde in Galicië, ligt daar begraven.
Zijn vader week uit naar Argentinië, zijn oom woont in Galicië.
CARMELA
Ik leer van jou
de planten en de bloemen
ik zoek waar ze het beste
huisgemaakt brood bakken
en houd een minuut stilte
bij de televisiefeuilletons
terwijl je op een afstand van drie meter aarde
verwijderd bent van al wat je liefhad
bezoekt een engel met jouw gezicht
mij in mijn dromen
op een dag zullen ze mij
al je tederheid
moeten teruggeven
Vier jaar, geloof ik,
dat je
een gebroken herinnering bent
aan de andere kant van de planeet
Julián groeit
en kent je niet
Lucia groeit
en kent me niet
de outlook express
is de grootste
leugen ter wereld
vier jaar, broer
is iets meer dan een afwezigheid:
het is bijna een nederlaag
op de tafel
staat een glas rode wijn te trillen
HERFSTMUZIEK
VERTREKPUNT
Niet meer
dan eens
is het noodzakelijk
dat vergeten pijn doet
of in de handen
van de tegenslag
valt
niet meer
dan eens
om het leven
beginnen
te begrijpen
Nee zeggen is meer
dan een zucht
een tijd
aan de stilte ontstolen
en waarvoor de stilte
altijd
de vergiffenis op zich neemt
met vergetelheid
STRAF
Hij wou in zijn eentje ontkomen
zonder deze
zonder die daar
zonder enige naam
zonder enige vreugde
zonder enig gedeeld leed
hij kon in zijn eentje ontkomen
vandaag veroordeelt hem de afwezigheid
van de overigen
HERFST
De herfst weent
in de verdorde blaren
de gevallen blaren zullen tijd zijn
in het geheugen
van de seizoenen
de hoeken
komen om van geel
een of andere hond rooft
de verspreide honger
en zoekt
tussen de massa's bomen
de leegte van een onbestaande meester
de avond valt en iemand komt langs
met een eenzaamheid
die zijn stilte overdekt
vogels vliegen met hun geloof in de eeuw
in de eeuwigheid van de lucht
iemand
is opeens
iemand op het weggetje
en met zijn bezem
om de seizoenen te schikken
veegt hij de herfst
en dit gedicht weg
VRAGEN AAN DE HERFST
Zal de steen
zijn traan
zijn eigen eenzaamheid
zijn juiste koude woord
bezitten
zal zijn wezen
een wond zijn
waar God ook de twijfel
en de straf zal aderlaten?
Wordt
het
niets
de
eenzaamheid
van
de
eenzaamheid?
Zeg vaarwel
aan het woord nooit
met een vrouw
met een zoon
met namen
die de taal van uw huid spreken
plant een boom voor dat woord
een gitaar
een droom
vermoord het met een schrikstoot
van tederheid
wees niet bang,
het gaat hierom:
een weg openen
waar u zelfs niet meer kunt zeggen
dit woord is van mij
u zult zien hoe
de lettergrepen
er bij aansluiten
en hoe nooit
(langzamerhand)
kan veranderen
in JE WEET NOOIT
Verliefd stof
Quevedo
Terugkeren naar het wiel van de tijd
ontdaan van de traan
en het raadsel
met de enige zekerheid
droom in het bloed te zijn geweest
en tenslotte vergeten namen van de schaduw
louter stilte
verliefd stof
verliefd niets
Ik ben stilte
als denken zwijgen is
als niemand het onzichtbare
geschrift van de herinnering
kan horen
DE BOMEN
De bomen
hebben geen weet van datums
ze bewenen de afwezigheid
van hun vruchten niet
ze houden van zon
van regen
van lucht
aaien de grond
met hun haardos van wortels
en hebben als functie
schuilplaats voor vogels te zijn
biechtvaders van de wind
steken ze het niets neer
met een dolk van tijd
maar verzwijgen het geheim van het leven
op die manier verklaren
bomen hun wijsheid
OVER HET KORTSTONDIGE
Een lied
liep verloren
in het zand
een lied
heeft geen sporen nagelaten
een lied
dat over de
eeuwigheid sprak
Soms
gebeurt het me
dat de vermoeienis
van het alledaagse
groter is
dan de hoop
dat je ogen de hemel zijn
die ik niet bezit
en dat mijn eenzaamheid
een stap is
tussen het niets
en jouw naam
Ik houd van die ogenblikken
waarop de stilte
medelijden krijgt met de namen
en om niet te wenen
of afwezigheden te regenen
begint een vogel zijn vlucht
omdat vleugels hem niet passen
in de kooi van het heimwee
GETROUWHEDEN
De roos
met haar dagelijkse
moeiten
om van de
middag te houden
ervan te houden
tot de dood
hen scheidt
Er
zijn
mannen
die
liefde
worden
en
l
e
e
g
s
t
r
o
m
e
n
DE ACHTERVOLGDE LENTE
Jij zegt liefde bij het stappen
je glimlacht en zegt liefde
je raakt liefde met je vingers
je bedreigt
de hemel met liefde,
liefde,
liefde
ik heb het nodig mij met de woorden te laden
de trouwelozen
op mij richten
midden op mijn borst
ik moet zieltogen van je lippen
ik moet de schedel van mijn ogen stukblazen met je naaktheid
tot de lettergrepen
aan je huid drinken
en op de nederlaag kauwen
DE AFWEZIGE
Hij wolkte om de hoek
gelijk een vogel
en gelijk een vogel
vloog hij rond in de middag
totdat de hemel
zich verhief
op zijn vleugels
hij zei:
wie de ogen van
de regen niet heeft gezien
verdient zijn droefheid niet
en ging weg
naar de eenzaamheid
gewond
door zijn eigen
onbegrip
terwijl de stad
dreigde
met haar dolk van dienstregelingen
gezichten
nummers
straten
door de haast aangetast
DE ACHTERVOLGDE LENTE
Over je ogen viel
de laatste kou
het weer was een weergave
van gele foto's
die gezichten uit het verleden terugbrachten
we spraken over de mogelijkheden
en in je handen was afwezigheid te merken
onze blikken redden ons - zeiden je gebaren -
zo
krankzinnig van zon
op de rand van droefheid
weende je gelijk de avond
een regen van vaarwels
tot je insliep
tussen de maan en het heimwee
Er was eens
een man die wou sterven
en hij spijkerde een vrouw op zijn borst
en zei meer
meer
meer
toen sprong hij in de afgrond
en in plaats van te vallen leerde hij vliegen
en groeten
in de taal van de vogels
en zei meer
meer
meer
de volgende dag
sneed hij zijn polsen over
en uit zijn arm vloeide een plas
een rivier een zee
en hij ging andere landen bevaren
tot hij bij toeval
ontdekte dat de wereld
rond was
gelijk de vrouwen in barensnood
gelijk die ogen
die hem van gene zijde van het heimwee bekeken
rond gelijk de bochten die het leven kent
om hem te tonen dat sterven soms
hetzelfde is als liefde
MISDAAD
Op een dag gooi ik me
onder haar voeten
gelijk iemand onder
een trein springt
naar de oorlog gaat
of zich aan die dingen overgeeft
die geen terugkeer kennen
Het gebeurde dat ik stierf
(dat was te verwachten)
dat ik zozeer stierf
dat zelfs de dood mij
met al zijn poses
niet kon vermaken
Op dit liefde-ogenblik
van huidgestreelde middag
van stilte-eenzaamheid
in deze maan-zucht
van verdrietig wachten
zoeken je mijn klacht-
ogen
die de afwezigheid intensifiëren
van de mooie tijd
toen we woorden streelden
GRAFFITI
In het station van de middag
ben ik huid
die
verwacht
dat je tederheid
op tijd komt
HET LEVENDE STANDBEELD
Ze heeft
de kleur die de maan toont
als de geliefden
tegen de hemellichamen liegen
als de stilte boven
de onbeweeglijke schoonheid van haar lichaam draait
als haar handen droommuziek
vertolken in de lucht
het heeft al geen belang meer of wie kijkt
een kind is
of een engel
niets is hetzelfde: het raadsel
tekent symbolen op haar gezicht,
de tijd vergeet zijn functie,
alleen het wonder
het licht van tederheid
de eeuwigheid ingeslapen op het gebaar
reeds is het hart een bloem of een vogel
het oog
een foto die voorgoed verloren is
in de herinnering aan de bevreemding
DE VROUW VAN DE DICHTER
De vrouw van de dichter
verbergt haar schaduw op een
nachtelijke plek
haar macht ligt in haar gesloten ogen
in haar eiland van opeengestapelde kussen
wat ze verbergt komt uit haar huid te voorschijn
haar lichaam is alle lichamen
haar stem is alle vogels
de dichter weet het
en zoekt daarom die andere zee
die in haar bloed leeft
daar is oorsprong
dorst
offer
daar begint de waarheid
haar lichtdelict in het mysterie
het overige, gekende rituelen
zuchten vol voldaanheid en verlangen
overhoop gehaalde lakens
zachte stemmen die naar de onaangeroerde tijd teruggaan
zij die inslaapt
tot het uiterste door haar woorden beschut
TROOST
Al de liefde die je me gaf
draag ik bij me
tussen gebaar en gebaar
tussen verlangen en verlangen
in het lied dat ik zing
de liefde die je me gaf
houd ik bij me
tussen herinnering en herinnering
ik ontkleed ze
ik streel ze
en schilder ze
met heimweekleur
als ze dan toonbaar is
gaan we op het
weggetje zitten
om op je terugkomst te wachten
De koffie die staat koud te worden
het raam
en aan de andere kant
de regen
aan de andere kant
jij
bij het spelletje
eens zien wie het het natst maakt
DE VREEMDE
We kwamen wel eens
samen op het plein
alleen eenvoudige praatjes
er was niets tussen ons
geen namen geen dromen
geen oude wonden met dezelfde oorsprong
ik hield van zijn gezelschap
zijn manier van kijken naar bomen en hemel
en bovenal
hoe zijn handen
de lucht betastten
in de stilten van de middag
op een dag zag ik hem
voorgoed weggaan
verwoed bestreed ik hem
zijn zogenaamde kennis omtrent vogels
mijn ogen werden troebel
en ik zag toen
hoe zijn handen andere vorm aannamen
terwijl hij zich verwijderde
met de mooiste vleugelslag
die ik me ooit
kon hebben voorgesteld
Meest vermetele zon
die streelt wie ik liefheb
haar lastig valt met licht
haar ontsteekt
gelijk de verbazing een gezicht
gelijk de liefde twee harten
gelijk de wonden van zonsondergang de middagen
duif geworden zon
vreselijke vogel
ook ik bemin haar
terwijl jij slaapt
open ik haar hart met nachtelijke houwen
kruisig haar op de melkweg
vereeuwig haar in mijn begeerte
Iets moeten we leren
van de duiven:
de vrijheid van het vliegen
de eenvoudige manier van liefhebben met de blik
die vlotheid voor lucht
midden in onze aardse staat
we moeten een
wolkentaal vinden
om ze het nodige te zeggen over hun symbool
opdat ze meer bij elkaar
aansluitende
vredesdroom onder hun vleugels dragen
|