Gedichten  van  MARCELO  RIOSECO
vertaald door Fa Claes


Marcelo Rioseco werd in 1967 in Concepción (Chili) geboren. Hij is ingenieur. Aan de "Universidad del Bío-Bío" stond hij aan het hoofd van de Afdeling "Extensión". Werkte actief mee aan het televisieprogramma "La belleza de pensar" waarin meer dan 150 Zuid-Amerikaanse auteurs en intellectuelen werden geïnterviewd. . Bekend zijn van hem de dichtbundel Ludovicos o la aristocracia del universo (Premio de Poesía Revista de Libros del diario El Mercurio, 1994), de verhalenbundel El cazador y otros relatos en - in samenwerking met de Chileense dichter Armando Roa Vial - de vertaalbundel THIS BE THE VERSE. 25 poetas de habla inglesa (2002). Werk van hem verscheen in verschillende publicaties en tijdschriften. Hij woont sinds 2007 in Pittsburgh, Pennsylvania, USA.




SALUDO A LA LEYENDA DEL MAÑANA


Ludovicos
energía de cráteres concentrados
vendaval y férreo elemento de guerra
A tu figura la luz proyecta su destino y cede el milagro
no hay quien pueda declararse enemigo de tu música
naciste inmenso
y más inmenso habrás de morir
porque en tus pulmones entra todo el oxígeno del mundo
y a tu corazón corresponde la argolla del impulso último

Eres igual a océanos de ronca voz
a bosques y sus perfumes de árboles orgullosos
a ríos enteros, archipiélagos
península o roca volcánica
te pareces a todo lo que vive
como si tu corazón concentrara un átomo especial

Yo tiendo mi mano hacia ti y saludo tu viejo peregrinar
brindo por tu inconstancia
bendigo la irresponsabilidad que te ha dado tanta belleza
te proclamo la sustancia de lo maravilloso
materia y crisol de la poesía paralela
Qué perpetua inquietud te asiste
como el crecimiento del liquen o cardúmenes sin sosiego
semejante a manadas de búfalos en trote furioso
te observo en la rueda obstinada de la vida
abriéndole el vientre a las semillas
yendo por estrellas y desde allí al infinito

Qué puede importar si el hombre ciego no comprende
el deseo de estar por sobre toda realidad
Yo me adhiero a tu salto de ala abierta
y eso es más que el entendimiento
Me anudo a las cruces de las catedrales
e igual a un elemento divino
desde todas partes surges llevándome

¡Ah! Ludovicos
monje guerrero del porvenir
hijo de la tierra y su propio vagabundo contradictorio
la mirada de tus ojos traspasa el obstáculo
y aérea como ninguna
anuda águilas eternas a tus párpados

< Qué puedes hacer sino atormentarte con los necios
Ludovicos
sé ese ángel aliado al trueno resplandeciente
coloso
enemigo de las anclas y su peso de muerte silenciosa
Sé el solitario corazón que no cesa de luchar

Yo bebo a tu salud, camarada místico
Por todas partes te salen imprevistos
brilla la espada
Nunca un armisticio, una rendición
a eso llamo locura, insensatez, desmán
y desde mi posición de espectador favorecido
aplaudo, aplaudo
así vive el espíritu exaltado
similar al potro embravecido con el relámpago
vacilante
y aún así, arrojado a regias tormentas
con sueños al alcance de la mano
su arquitectura estelar comprende el imán del mundo
vivo y más vivo
con explosiones en el pecho
histórico y absoluto
vuelto hacia el porvenir de la luz
Así, Ludovicos
Así por siempre.







LUDOVICOS
ARQUITECTO DE LOS CAUCES SUBTERRÁNEOS


Como los ángeles sólo hablo en versos
las palabras me vienen
igual a llanuras extendidas sobre la mirada
cada poema me explota en las manos antes de nacer
dejándome mil soles enamorados
que bautizan mis ojos con luces de estrellas

Soy éste y aquel y ese otro
el holgazán de todas las tardes hermosas
Provengo de la corriente marítima que anida lo natural

¿De qué color sería necesario un paracaídas
para lanzarse desde el cielo
repartiendo madreselvas a los pájaros soñadores?
¿Cómo se llama el cometa que hace llorar a las mujeres de miel
cuando cruza el firmamento escribiendo
"me amarás algún día"?

Bésame
he aguardado tanto tus besos de amor
Yo muero y en mí siento la muerte
Mi rostro se ha transformado en el espejo del universo
En las tardes asoleadas de enero
las golondrinas vienen a beber de mis hombros
Los villanos no pudieron contra mi espada de plumas
mis enemigos envidiaron la dinamita de mis pensamientos
Todos mis camaradas están muertos o van a nacer

Fui el arquitecto de los cauces subterráneos
el dibujante de la mañana

La cruz del tiempo resuena generosa aún
no permito que la muerte entone himnos de tristeza
y lagunas sin fondo
peces muertos
un vacío de abismo y negra cabellera

Ven si puedes cargar mi remolino sediento
ven si puedes llevar el peso de mi historia

Aquí en el último peldaño del cielo
me pregunto
cómo puedo ir por el mundo embrujando mariposas
nombrando a los planetas con palabras de azúcar

Amo a la contradicción como a mí mismo

Sólo a un poeta se le puede culpar
de cien actos contradictorios ejecutados simultáneamente

Ando por el mundo sacudido por un mágico frenesí
mis pruebas quieren seducir al mundo
llama a mi voz
prestidigitador del arco iris encantado
descubridor del néctar de atardeceres primaverales

No hay que creer sino en la luz
La belleza es un asunto particular.








LUDOVICOS
INICIADO EN LA ASTRONAUTICA DE LO INVISIBLE

(Fragmentos)


Ahora
presente e inamovible
en el espectáculo de un solo punto luminoso y convergente
Ludovicos encuentra la ecuación del azar
la traduce
coloca su ojo en el ojo del universo
y ambos se besan en la comprensión irreversible del misterio

Ludovicos en posición de meditación perfecta
abre su ojo luminoso y por él pasa el universo todo
una sola vibración, un solo sonido
aparece entonces la continua marejada secreta

Veo una órbita de ave marítima y profunda
llueven monedas de azúcar transparente y fluvial aun
el tiempo se derrite en manecillas de pétalos
primavera, amor, todos los rastros
suceden aquí entre follajes de hojas abiertas
sobre el desierto y las oquedades de las piedras
trenzas de uva milenaria sujetas al pedestal del mundo
carga el atlas borracho
Veo al hijo irrespetuoso del crepúsculo
trazando los perfiles de una ciencia secreta

Una imagen son todas las imágenes
puedo estar aquí y allá
y en ninguna parte reconocer mi rostro
Vivo en la piedra azotada por el tiempo
en la corteza del árbol milenario ya soy más hombre
átomo, evolución, luz, campos de energía
me dirijo al animal errante
a las aves y sus nidos ocultos
soy yo y en mí las cosas adquieren sentido
Oh, genio del mundo, belleza
cada cosa se enlaza al amor del universo y vuela
y así se es aéreo y soñador
dueño de la altura incontrolable de lo único
¡Disolver la materia!


Ludovicos intuye el acuerdo de todo ser creado
sus visiones son un punto llameante:

Veo huevos de miel

espejos de ojos derretidos en un fulgor espléndido
coral de amapolas
tiburones ciegos arrastrándose en el arenal de las playas
En la letra incólume vibra la palabra
frecuencia de lo absoluto, una sola manifestación, pureza
La visión se fragmenta
entonces veo la vejiga otoñal de la ballena atlántica
y acuden a mi estupor tristezas negras
un hormigueante brindis de abeja reina.


      De: Ludovicos o la aristocracia del universo

GROET AAN DE LEGENDE VAN MORGEN


Ludovicus
energie van bijeengevoegde kraters
stormwind en ijzerelement van oorlog
voor je figuur projecteert het licht zijn lot en zwicht het wonder
niemand kan zich vijand noemen van je muziek
je werd ontzaglijk geboren
en nog ontzaglijker zul je moeten sterven
omdat in je longen alle zuurstof van de wereld gaat
en met je hart stemt de meerring van de ultieme impuls overeen

Je bent gelijk aan oceanen van hese stem
aan bossen en hun aroma's van trotse bomen
aan ganse rivieren, archipels
schiereiland of vulkanische rots
je gelijkt op alles wat leeft
alsof je hart een bijzonder atoom verdicht

Ik steek mijn hand naar je uit en groet je oude bedevaartgang
ik drink op je onstandvastigheid
ik zegen de onverantwoordelijkheid die je zoveel schoonheid schonk
ik verklaar je tot substantie van het wonderbaarlijke
materie en smeltkroes van de parallelle poëzie
Welke eeuwige onrust staat je bij
gelijk het groeien van het korstmos of scholen vissen zonder rust
die gelijken op kudden buffels in razende draf
ik kijk toe op het halsstarrige levensrad
maak de buik van de zaden open
op weg naar sterren en van daaruit naar het oneindige

Welk belang heeft het dat de blinde mens de drang om
boven alle realiteit te staan niet begrijpt
Ik stem in met je sprong met open vleugel
en dat is meer dan het inzicht
Ik knoop me vast aan de kruisen van de kathedralen
en gelijk een goddelijk element
rijs je aan alle kanten op om me mee te voeren

Oh! Ludovicus
monnik-soldaat van de toekomst
zoon van de aarde en zijn eigen tegenstrijdige zwerver
de blik van je ogen doorbreekt de hindernis
en luchtig als niet één
knoopt eeuwige arenden aan je oogleden

Wat kun je doen tenzij je kwellen met de dwazen
Ludovicus
ik ken deze engel die aan de schitterende donder verbonden is
kolos
vijand van ankers en hun gewicht aan stille dood
Ik ken het eenzame hart dat niet ophoudt te vechten

Ik drink op je gezondheid, mystieke kameraad
Aan alle kanten verschijnen onverwachten uit jou
het zwaard blinkt
Nooit een wapenstilstand, een overgave
dat noem ik gekkenwerk, loszinnigheid, wandaad
en uit mijn standpunt van bevoordeeld toeschouwer
applaudisseer ik, applaudisseer ik
zo leeft de geëxalteerde geest
gelijkend op het woeste veulen met de onvaste
bliksem
en zelfs zo, blootgesteld aan vorstelijke stormen
met dromen binnen handbereik
bevat zijn sterrenarchitectuur de magneet van de wereld
levend en meer levend
met ontploffingen in de borst
historisch en absoluut
gericht naar de toekomst van het licht
Zo, Ludovicus
Zo voor altijd.







LUDOVICUS
ARCHITECT VAN DE ONDERGRONDSE BEDDINGEN


Zoals de engelen spreek ik uitsluitend in verzen
de woorden komen tot me
op dezelfde wijze als uitgestrekte vlakten over de blik
ieder gedicht explodeert in mijn handen vóór het ontstaat
en laat me dan duizend verliefde zonnen na
die mijn ogen dopen met sterrenlicht

Ik ben deze en gene en die andere
de lanterfanter van alle mooie middagen
Ik kom voort uit de zeestroom die het natuurlijke koestert

Welke kleur zou een valscherm moeten hebben
om uit de hemel te springen
bij het uitdelen van kamperfoelie aan de dromerige vogels?
Hoe heet de komeet die de honingvrouwen aan het wenen brengt
wanneer hij het firmament doorkruist al schrijvend
"zul je me ooit beminnen?"

Kus me
ik heb zo naar je liefdeskussen gewacht
Ik sterf en voel de dood in mij
Mijn gezicht is veranderd in de spiegel van het universum
Op zonnige januarimiddagen
komen zwaluwen van mijn schouders drinken
De boeren konden niet op tegen mijn zwaard van pluimen
mijn vijanden waren afgunstig op het dynamiet van mijn gedachten
Al mijn kameraden zijn dood of gaan geboren worden

Ik was de architect van de ondergrondse beddingen
de tekenaar van de morgen

Het kruis van de tijd weerklinkt nog edelmoedig
ik sta niet toe dat de dood hymnen van droefheid aanheft
en lagunes zonder bodem
dode vissen
een leegte van afgrond en zwart haar

Kom als je mijn dorstige werveling kunt verdragen
kom als je het gewicht van mijn geschiedenis kunt torsen

Hier op de laatste trede van de hemel
vraag ik me af
hoe ik door de wereld kan gaan terwijl ik vlinders
betover
en met suikeren woorden de planeten een naam geef

Ik houd van de tegenstelling als van mezelf

Alleen een dichter kun je beschuldigen
van honderd terzelfder tijd uitgevoerde tegenstrijdige handelingen

Ik loop in de wereld door magische razernij dooreengeschud
mijn bewijzen willen de wereld verleiden
noem mijn stem
goochelaar van de verrukte regenboog
ontdekker van de nectar van avondschemering in de lente

Je moet alleen geloven in het licht
Schoonheid is een bijzondere aangelegenheid.








LUDOVICUS
INGEWIJDE IN DE ASTRONAUTICA VAN HET ONZICHTBARE

(Fragmenten)


Nu
aanwezig en voor het leven
in deze show met een enkel lichtend en convergerend punt
vindt Ludovicus de vergelijking van het toeval
vertaalt haar
plaatst zijn oog in het oog van het universum
en beide zoenen elkaar met het onomkeerbaar besef van het mysterie

Ludovicus in volmaakte meditatiehouding opent
zijn lichtend oog en het hele universum gaat er doorheen
een enkele trilling, een enkele klank
dan verschijnt de onafgebroken geheime zeegang

Ik zie een diepe omloop van zeevogel
het regent munten van doorzichtige en nog fluviatiele suiker
de tijd smelt tot hendeltjes van bloembladen
lente, liefde, alle sporen
gebeuren hier tussen het loof van open blaren
boven de woestijn en de holten van de stenen
draagt de beschonken atlas vlechten
van duizendjarige druif
aan de wereldsokkel bevestigd
Ik zie de oneerbiedige zoon van de schemering die
de contouren van een geheime wetenschap aan het trekken is

Alle beelden zijn één beeld
ik kan hier zijn en ginder
en nergens mijn gelaat herkennen
Ik leef in door de tijd geteisterde steen
in de schors van de duizendjarige boom ben ik zelfs meer mens
atoom, evolutie, licht, energievelden
ik richt me tot het zwervende dier
tot de vogels en hun verborgen nesten
ik ben het en in mij krijgen de dingen zin
O, wereldgenie, schoonheid
ieder ding omstrengelt de liefde van het universum en vliegt
en zo wordt het luchtig en dromerig
heerser over de oncontroleerbare hoogte van het enige
De materie ontbinden!


Ludovicus voelt de gelijkenis met ieder geschapen wezen aan
zijn visioenen zijn een vlammende stip:

Ik zie honingeieren

spiegels van gesmolten ogen in een schitterende straling
koraal van papavers
blinde haaien die zich voortslepen over de zanderige grond van de stranden
In de ongeschonden letter trilt het woord
frequentie van het absolute, een enkele uiting, zuiverheid
Het visioen verbrokkelt
dan zie ik de herfstblaas van de Atlantische walvis
en tot mijn verbijstering komt zwarte droefheid opzetten
een wriemelende toast van een bijenkoningin.




Terug naar Index